En İyi Staking Coinleri

Giriş

Staking dünyasına adım atarken, hangi coin veya token’ın uygun olduğunu seçmek karmaşık olabilir. Her projenin konsensüs algoritması, ekonomik modeli ve getirileri farklıdır. Bu yazıda 2025 itibarıyla öne çıkan Proof of Stake ve türev mekanizmalara sahip projeleri inceliyoruz. Seçim kriterlerimiz arasında ağın güvenliği, stake edilmesi için gereken minimum miktar, yıllık yüzde getirisi (APY), kilitlenme süresi ve topluluk desteği yer alıyor. Unutmayın, bu yazı yatırım tavsiyesi değildir; kararlarınızı kendi araştırmalarınıza ve risk toleransınıza göre veriniz.

Ethereum (ETH)

Ethereum, 2022’de “The Merge” ile Proof of Work’ten Proof of Stake’e geçerek en büyük PoS ağı hâline geldi. ETH stake etmek için mevcut minimum tutar 32 ETH’dir; ancak staking pool’lar ve likit staking protokolleri sayesinde daha küçük miktarlarla da katılım mümkündür. Ortalama APY %4–6 civarındadır. Kilitlenme süresi “exit queue” ile belirlenir; validator’ınızın çıkış isteği ve ağdaki talep yoğunluğuna göre 3–7 gün sürebilir. Ethereum’un geniş ekosistemi, güçlü geliştirici topluluğu ve Layer-2 çözümleri sayesinde gelecek potansiyeli yüksektir. Ancak fiyat volatilitesi ve uzun vadeli kilitlenme süreleri yeni başlayanlar için caydırıcı olabilir.

Cardano (ADA)

Cardano, araştırma odaklı geliştirme metodolojisi ve Ouroboros adlı PoS protokolü ile bilinir. ADA’yı stake etmek için minimum miktar yoktur; bir cüzdan ve güvenilir bir stake pool seçmeniz yeterlidir. Kullanıcılar diledikleri zaman varlıklarını cüzdanlarından çekebilir, herhangi bir kilitlenme süresi yoktur, bu da likidite açısından büyük bir avantajdır. Ortalama APY %3–5 arasında değişir. Cardano’nun akıllı sözleşme kapasitesi, yerel token standardı ve eğitim projeleri onu uzun vadeli yatırımcılar için cazip kılar.

Polkadot (DOT)

Polkadot, paralel zincirler (parachain) mimarisi ve Nominated Proof of Stake yaklaşımı ile ölçeklenebilirliği hedefler. DOT stake etmek için en az 10 DOT gerekir; ancak nominasyon yapan kullanıcı sayısına göre bu sınır değişebilir. APY %10–14 seviyesine kadar çıkabilir; bu, diğer büyük ağlara göre yüksek bir getiridir. Unbonding süresi ise 28 gündür. Parachain slot açık artırmaları ve DOT’un ekosistemdeki kullanım alanları, varlığın uzun vadeli değerini etkileyen faktörlerdir.

Solana (SOL)

Solana, “Proof of History” adı verilen zaman damgalı bir yöntemle Proof of Stake’i birleştirerek saniyede binlerce işlem kapasitesine ulaşır. SOL stake etmek için minimum limit yoktur; kullanıcılar bir cüzdan ve doğrulayıcı seçerek kolayca katılım sağlayabilir. Ortalama APY %6–8 arasındadır. Unbonding süresi yaklaşık 2 gündür, bu da likidite açısından makuldür. Ancak Solana ağı geçmişte birkaç kez kesinti yaşamıştır; bu nedenle ağ güvenilirliği ve merkeziyetsizlik tartışmaları sürmektedir.

Avalanche (AVAX)

Avalanche, yüksek ölçeklenebilirlik ve hızlı finalite sağlayan Avalanche Konsensüsü ile öne çıkar. AVAX stake etmek için doğrulayıcı olmak isteyenlerin en az 2.000 AVAX’a ihtiyacı vardır; ancak delegasyon yoluyla 25 AVAX ile de staking yapılabilir. APY %8–10 aralığında seyretmektedir. Kilitlenme süresi minimum 2 hafta, maksimum 1 yıldır ve kullanıcı kendi kilitlenme süresini seçebilir. Avalanche üzerindeki subnet yapısı ve DeFi projeleri, ekosistemin büyümesini desteklemektedir.

Cosmos (ATOM)

Cosmos, “blockchain’lerin interneti” vizyonu ile bağımsız zincirleri birbirine bağlayan Inter‑Blockchain Communication (IBC) protokolünü sunar. ATOM staking için minimum limit yoktur; ancak doğrulayıcı delegasyonunda bazı havuzlar belirli bir alt limit belirleyebilir. Ortalama APY %15’e kadar çıkabilir, ancak enflasyon nedeniyle net getiriyi değerlendirirken temkinli olmak gerekir. Unbonding süresi 21 gündür. Cosmos’un modüler yaklaşımı ve IBC’nin hızla benimsenmesi, ATOM’u uzun vadeli yatırımcılar için cazip kılar.

Diğer Öne Çıkan Projeler

Yukarıda sayılanlar dışında da birçok stake edilebilir token vardır. Tezos (XTZ), düşük minimum gereksinim ve otomatik “baking” sistemiyle bilinir. NEAR Protocol, düşük işlem ücretleri ve kullanımı kolay cüzdanıyla dikkat çeker. Algorand (ALGO) ise “Pure Proof of Stake” ile saniyede binlerce işlem doğrulayabilir; stake için minimum miktar yoktur ve ödüller otomatik olarak dağıtılır. Tron (TRX) ve EOS gibi Delegated PoS (DPoS) ağlarında kullanıcılar, temsilciler aracılığıyla oy verir ve stake gelirleri delegelere göre değişir. Likit staking hizmeti sunan Lido, Rocket Pool, Marinade Finance gibi protokoller, Ethereum ve Solana stake edenler için likit token sağlayarak likidite sorununu azaltır. Ancak bu protokollerin akıllı sözleşme ve yönetim riskleri olduğunu unutmamak gerekir.

Seçim Kriterleri ve Sonuç

Bir staking coin’i seçerken APY oranı tek başına yeterli değildir. Projenin teknik temelleri, geliştirme yol haritası, ekip ve topluluk büyüklüğü, merkeziyetsizlik seviyesi ve düzenleyici riskler mutlaka dikkate alınmalıdır. Kimi yatırımcı yüksek APY’li yeni projelerle risk almayı tercih ederken, bazıları Ethereum gibi oturmuş ekosistemlerde daha düşük ancak istikrarlı gelirleri yeğler. Portföyünüzü çeşitlendirmek ve riskleri dağıtmak en sağlıklı yaklaşımdır. Ayrıca kilitlenme süresi, minimum stake miktarı ve likidite ihtiyaçlarınızı önceden belirlemek strateji oluştururken önemlidir.

Devam Edin: Platform Karşılaştırmaları | Avantajlar ve Riskler | DeFi ve Staking